Sayısız protesto gösterisi düzenlendi. Onlarca protesto yürüyüşü yapıldı. Anılarına heykeller dikildi, büstler açıldı, beyaz balonlar uçuruldu.
Gözü yaşlı kayıp kişilerin aileleri yüzlerce kez bir araya gelerek kayıp yakınlarını andı. Dünya kamuoyunun dikkatini üzerine çekmek için neler yapılmadı.
Hep Kosova’nın kanayan yarası kayıp kişilerin akıbetinin aydınlatılması ve Kosova halkını katleden Sırbistan’ın kınanması için, yüzlerce kez kayıpların fotoğrafları sevdiklerinin ellerinde taşındı. Annelerin gözlerin deki yaşları hiç dinmedi.
Kosova, kayıp bin 641 kişinin ailelerinin acısını paylaşıyor.
Aradan 22 yıl geçmesine rağmen, kayıp kişiler sorunu hala çözülmedi, Sırbistan yaptıklarından dolayı özür dilemedi. Pişman olduğuna dair bile bir açıklama yapmadı. Kayıp Kosovalıların nerede gömüldüğü konusunda net bilgi vermeye yanaşmadı.
Bin 641 kişi hakkında herhangi bir bilgi yok. Kosova’da 1998- 1999 yıllarında yaşanan savaş kurbanları bu kişiler nerede?
Sırbistan’da toplu mezarlardan şimdiye kadar bin Kosovalının ceset kalıntıları çıkarıldı. Ancak bin 641 kişinin nereye gömüldüğü hala bir muamma.
Peki devlet kurumları ne yapıyor?
Öncelikleri kayıp kişilerin akıbetini aydınlatmak olan devlet kurumları ve bu kurumların başında bulunan yetkililer, Kosova’nın kaderinin , bin 641 aile üyesinin kaderi ile doğrudan bağlantılı olduğunu biliyor. Ancak Sırbistan, toplu mezarların yerini göstermedikçe, kurumların fazla bir şey elinden gelmiyor.
Uluslararası topluluğu da, toplu mezarların yerini açıklaması gereken Sırbistan’a fazla baskı uygulamayı uygun görmüyor. Kayıp kişiler meselesinin iki ülke arasındaki diyalog çerçevesine itilmesi çalışılıyor, iyi ama diyalog sürecinde de belli bir ilerleme yok.
Şu an kayıp kişilerin aileleri, bu yükü tek başına taşıyor. Sırbistan’ın işlediği suçlar için adaletin yerini bulması ve kayıp kişilerin akıbetinin aydınlatılması konusunda bir kıpırdama gözlenmiyor.
Ülke yetkililerinin son 22 yıl içinde, kayıp kişiler meselesinin aile üyeleri ve uluslararası ortaklarla işbirliği içinde Kosova kurumları tarafından kararlılıkla ele alındığını belirtmeleri, tüm kayıp kişilerin bulunması sürecinin son kişi bulunana kadar devam edeceğine işaret etmeleri, kayıp kişiler konusunun özenle üzerinde durulduğuna vurgu yapmalarına rağmen, durum değişmedi.
Oysa sessiz kalmak çözüm değil. Bazıları savaşı ve verilen kayıpları unutmuş olabilir, ancak kayıp kişilerin aileleri, unutmadı. Bu aileler 22 yıldır kaybettikleri sevdiklerinin acısını yaşıyor.
Kayıp kişilerin aileleri için adalet henüz sağlanamadı. Yaralar hala açık.
Kayıp kişilerin akıbeti belli olunca ve yaralar iyileşmeye başlayınca, özgürlüğün bir anlamı olacaktır. Başka türlü Kosova huzura eremeyecek.
Ercan Kasap
07.01.2021
NOSTALJİ…
TİKA’DAN BOSNA HERSEK’TEKİ SAĞLIK SİSTEMİNE DESTEK
TÜRKİYE DIŞİŞLERİ BAKANI HAKAN FİDAN YUNANİSTAN’DA
SOFYA’DA ULUSLARARASI ETNOGRAFİK FİLM FESTİVALİ DÜZENLENECEK
BATI BALKAN ÜLKELERİ BU YIL TURİSTLERİN UĞRAK YERİ OLDU