KOSOVA, AVRUPA’DA ESKİ YOLCU SAYISINA EN HIZLI YAKLAŞAN HAVALİMANI OLACAKTIR

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Tüm dünyada olduğu gibi Covid-19 salgını Kosova’da da havacılık sektörünün bir yapıtaşı olan havalimanlarını da doğal olarak etkiledi.

Priştine Uluslararası “Adem Jashari” Havalimanı Genel Müdürü Haldun Fırat Köktürk, salgın sürecinin havalimanına etkisi, toparlanma süreci, alınan tedbirler ve 2022 yılı hedeflerine yönelik Kosovaport’un sorularını yanıtladı.

– COVID-19 salgınının, diğer alanlarda olduğu gibi  hava taşımacılık sektörünü de derinden sarstığını ve havacılık sektörünü büyük çapta etkilediğine hepimiz şahit olduk. Bu bağlamda, Priştine havalimanı salgından nasıl etkilendi ?

-2019 yılı bizim yolcu sayısı olarak pik yaptığımız yıldı. Havalimanını devraldığımızdan beri bir yıl hariç yolcu sayısı hep yukarı gitti . Biz, 2010 yılında yani 2010 sonu figürleri ile devralıp 2011 yılında operasyona başladık. Bu on senede, yaklaşık yolcu sayısı ikiye katlanmış. Bu demektir ki,  bu geçen 10 senede yaklaşık her yıl çift rakamlı büyüme oldu. 2019 yılını biz çok iyi bir sayıyla tamamladık. Açıkçası 2020 yılındaki hedefimiz 2 milyon 700 bin  yolcu seviyesine gelmekti ve 2021 yılında da 3 milyon bandına yaklaşabileciğimizi düşündük. Ancak, Covid-19 salgının bu kadar ciddi bir
boyuta geleceğini kimse düşünmüyordu. 2020 yılını  1.2 milyon yolcuyla tamamladık. Çok dramatik bir düşüş gibi görünebilir. Ancak, dünyadaki ve bölgedeki diğer havalimanlarına baktığımızda aslında Kosova’nın çok iyi bir yerde olduğunu görüyoruz. Salgının başlarında havalimanı yaklaşık dört ay kapandı. Bu kapanmanın ardından sıkı önlemlerle sınırlı sayıda uçuşlar gerçekleşti. Kosova’da şu anda kriz çok düşük seviyelere geldi, ancak o dönemde aşı Kosova’ya çok geç geldi ve bundan dolayı da ciddi bir vakit kaybı oldu. Ancak, malum bizim trafiğimiz diyaspora ağırlık trafik olduğu için o kaybın bir kısmını biz uçuşlar açıldığında yaz döneminde kapatma fırsatı bulduk ve 2020 yılında, özellikle Temmuz – Ağustos ayında rekor üstüne rekor kırarak, yılı 1.2 milyon civarında yolcuyla kapattık. Pandemi öncesi kaç kişi çalışıyorsa, sonrasında da sayı aynı kaldı, hatta arttı. Kimseyi işten çıkarmadık. Hepsinin ücretleri ödendi. Çünkü biz bu havalimanını belli bir seviyede tutmak istiyoruz. Başarımız personelimiz sayesindedir. Açıkçası 2020 yılında ciddi bir maddi kaybımız oldu. Bununla ilgili de bakanlıkla görüşmelerimiz olacak.

-Malumunuz belli bir dönemin ardından sınırların açılması ve uçuşların başlamasıyla bir toparlanma süreci de başladı. Bu süreçte nasıl bir yol izlendi ve tam toparlanma ne zaman gerçekleşebilir ?

– Tam toparlanmadan kasıt pandemi öncesi rakamlara gelmekse, dünya geneline baktığınızda tam toparlanmanın yani 2019 rakamlarına gelmenin Eurocontrol istatistiklerine göre 2025 yılında olması bekleniyor. Tam toparlanma bence, dünya geneli için konuşuyorum, biraz daha zaman alacak. Çünkü insanlar biraz bu şekilde yaşamaya adapte oldular. Yani örneğin iş seyahatlerinde ciddi azalmalar olur. Dünyada birçok şirket hala evden çalışmayı teşvik ediyor. Ancak, şunu da görüyoruz, insan seyahat etme ihtiyacı duyuyor. Biz bunu Covid’in biraz gevşediği dönemde fark ettik. Bu nedenle Kosova havalimanı 2021 yılında ciddi bir toparlanma süreci yaşadı. Elbette burada bizim de çabamız var.  Açıkçası dünyada bu kadar  iyimser rakamlar yok. Ama havacılığın eski rakamlarına gelmesinin global anlamda bence 2028- 2029 yıllarında olacaktır.

-Günümüzde ise gurbetçilerin Kosovaya akını ile Omicron varyantı endişesi yaşanıyor. Havalimanında alınan önlemlerden bahsedebilir misiniz ?

– Biz çok dinamik bir süreç takip ettik. Yani toparlanmamızda en önemli husus da budur. Havalimanımızda aşılama ünitesi kuruldu ve isteyen her vatandaş sorgusuz sualsiz, tabi belli  sağlık koşullarını karşılamak şartıyla rahatlıkla aşısını olabiliyor. Bu çok önemli. Bununla beraber, havalimanı çevresinde hizmet veren laboratuvarların hepsi akredite. Yani RT-PCR testlerinin, tüm AB ülkeleri ya da Türkiye’de geçerliliği var. Burada açıkçası uçuş planlaması kadar, yolcu bilgilendirilmesi de çok önemli. Lütfen yolcularımız internet sitemizi, Facebook sayfamızı ve diğer sosyal medyadaki havalimanı sayfalarını takip etsinler. Gerekirse havalimanını arasınlar. Arkadaşlarımız her soruya cevap veriyorlar. Aşılama ünitesiyle beraber, karantina odaları da mevcut. Havalimanının çok kalabalık olmaması adına, uçuş aralıklarını genişlettik. Yolcuları uğrlamaya ya da karşılamaya gelenleri havalimanına sokmuyoruz.

-Birazcık da 2021 yılında havalimanındaki gelişmelerden bahsedelim. Özellikle vurgu yapmak istediğimiz konu, uçak pistinin uzatılmasının tamamlanması. Pistin uzatılmasının, havalimanınına nasıl bir katkısı olacak ?

– Havalimanının lokasyonu sebebiyle bazı dezavantajları var. Bunlardan birisi özellikle kışın gerçekleşen sis. Geçtiğimiz yıllarda birçok dönemde havalimanında operasyonel sıkıntılar oldu. Uçuşlar başka havalimanlarına yönlendirildi, iptaller oldu. Yolcular mağdur oldu. Biz de ticari olarak mağdur olduk. Bu dönemde  biz bu pistin uzatılmasının elzem olduğunu, sadece pistin uzatılmasının değil, mevcut havacılık ekipmanlarının da yenilenmesi ve daha üst bir sınıfa çıkarılması gerektiğini vurguladık. Bu sayede altyapı bakanlığı ve maliye bakanlığı ile anlaşarak pistin uzatılması projesini başlattık. Tabi araya pandemi girince bu işler biraz sekteye uğradı. Ancak, pandemi hafifleyince çalışmalar tekrar başladı ve pistin uzatılması tamamlandı. Pisti sadece uzatmakla kalmadık, pistin kategorisi de yükseltildi. Priştine havalimanı artık  kategori 3B piste sahip. Bu, bölgede bizden başka sadece Belgrad’ta olan bir pist. Yani, çok düşük görüşte, sisli havalarda bile otomatik iniş sistemleri sayesinde uçaklar Kosova’ya rahatlıkla inebilecekler. Pistin uzatılmasının 2 ilave faydası oldu. Birincisi artık, Airbus 180 dahil, büyük uçaklar havalimanına inebilecek. Buna ilaveten anten sistemlerini yeniledik. Meteoroloji sistemlerini yeniledik. Diğer taraftan, iki tane rapid exit dediğimiz acil çıkış bağlantısı yaptık. Bu, özellikle yazın uçakların daha hızlı iniş ve kalkışlarını sağlayacak. O da bize kapasite artırımı anlamında bir avantaj sağlayacak. Çok başarılı bir proje oldu, çok kaliteli bir iş oldu.

2021 yılı yolcu sayısının ne kadar olması bekleniyor ve 2022 hedefleri neler ?

– Bu  yılı 2 milyon 100 bin yolcuyla kapatmayı bekliyoruz. Bu, pandemi koşulları içn büyük bi rakam. Dünyada olur mu bilemem ama Kosova, Avrupa’da eski yolcu sayısına en hızlı yaklaşan havalimanı olacaktır. Herkes, büyük bir şaşkınlıkla ya nasıl oldu diye soruyorlar ama tabi bu bizim beklediğimiz bir şeydi. Açık konuşmak gerekirse bununla ilgili bir risk aldık. Çünkü hava yollarına bazı kolaylıklar sağlmamız gerekti. Ama bunu başardık. 2022’de de hedefimiz 2 milyon 200 bin yolcuya ulaşmaktır. Bu daha da fazla olabilir, ancak tabii şu andaki uçuş başvurularını diğer destinasyonları gözlemleyerek yapıyoruz. Yani biz ona göre slot planımızı biraz geniş tutuyoruz. Kosova pazarı çok dinamik bir pazar. Bunda sadece hava yollarının değil, tur operatörlerin de etkisi var. Kosova’da bir tur operatörü gerçeği var. Onlar da ciddi anlamda bize yolcu taşıyorlar, haklarını inkar edemeyiz. Bizim herkese kapımız açık. Alt yapımız buna müsait, personelimiz buna müsait.

/kosovaport/