KASIT VAR MI?

1

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Kosova ile Türkiye arasında ekonomik alanındaki ilişkilerin daha ileriye taşınması amacını güden Serbest Ticaret Anlaşması (STA) , uzun süren müzakerelerin ardından 3 yıl önce Ankara’da imzalanmıştı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden geçen STA, ancak  onaylanması  için 3 yıl geçmesine rağmen Kosova Meclisi’nin gündemine getirilmedi.

Zira, küreselleşme sürecinde yükselen aktör olarak karşımıza çıkan Serbest Ticaret Anlaşmaları’nın ekonomik ilişkilerde giderek artan önemini kavramış olacak ki iki ülke tarafından STA’nın imzalanmasına karar verilmişti. STA’nın yürürlüğe girmesi için meclisin onay vermesi gerekiyor. Kosova bu onayı bir türlü veremedi.

Dolayısiyle Kosova ile Türkiye arasında 3 yıl önce imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması yılan hikayesine döndü. Kosova’da hangi kurumun yetkilisine sorarsanız, her kes STA’nın yürürlüğe girmesinden yana görüş beyan eder, ancak hiç kimse,  buna Meclis Başkanı, Ticaret ve Sanayi Bakanı ve diğer otoriteler dahil, STA’nın neden meclise sevk edilmediği sorusuna ne cevap vereceğini bilmez.

Kosova’nın,  yeni pazarlara ulaşmak ve ihracatın yapısını ürün bazında çeşitlendirebilmek amacıyla serbest ticaret anlaşmalarına önem verdiğini beyan etmesine rağmen, uygulamada durum çok farklı.

Ülkelerin kalkınmalarında ve refah seviyelerini artırmalarında uluslararası ticaretin büyük rol oynadığı bu çerçevede STA’ ların sanayileşme ve kalkınma stratejilerinde dış ticarete öncelik veren ülkelerin teknolojik yenilenme, rekabet, verimlilik, ölçek ekonomilerine sahip olma alanlarında kazandıkları avantajlarla diğer ülkelere göre daha yüksek ekonomik büyüme oranları yakaladıkları bilindiğine halde Kosova’nın olaya seyirci kalması, beraberinde bir çok soru işaretini   getirmektedir.

Kosova ile Türkiye arasındaki STA’nın yürürlüğe  girmemesinin temel sebebinin , Kosova kurumlarının isteksiz  görünmesi ve güya Kosova ekonomisi , bu kapsamda ülke ticaretine  zarar verebileceği endişesinden kaynaklandığı  iddia ediliyor. STA’nın yürürlüğe girmesi durumunda Kosova pazaraının Türk ürünlerinin “işgaline” maruz kalacağı, daha az kaliteli olan yerli ürünlerin satışını olumsuz yönde etkileyeceği  korkusunun mevcut olduğu ileri sürülüyor.

Diğer bir sebep, güçlü batılı ülkelerinin Kosova’daki Ticaret Odaları ve büyükelçiliklerinin  bu anlaşmaya sıcak bakmamaları  ve her şekilde STA’nın meclisten geçmesini engellemek için farklı stratejiler yürüttükleri de iddia ediliyor. Bu endişelerde o kadar ileri gilidiyor ki oluşan önyargılar, bir çok kurumda seziliyor. Söz gelimi,  Kosova Meclisi Ekonomik Kalkınma Komisyonu’nun  muhalefetteki AAK partisinin bir  üyesi, toplantı gündeminde olmamasına rağmen, Kosova ile Türkiye arasındaki STA’nın Kosova ekonomisine büyük zararlar verdiğine göre yürürlükten kaldırılmasını , talep etmesi, bunun üzerine de bu milletvekilinin STA’nın yürürülükte olmadığını bilmediğinin ortaya çıkması, STA konusunda Kosova’da hakim olan genel görüşü de yansıtmaktadır. Diğer bir örnekte, Kosova Ticaret ve Sanayi Bakanı  olaya seyirci kalması ve STA’nın akibetini sorduğumuzda , “STA, Dışişleri Bakanlığı’na sevk edilmiştir” yanıtını vermesi, pek de inandırıcı olmadı.

Anlaşılan Kosova, Türkiye ile şimzalanan Serbet Ticaret Anlaşması’nın yürürlüğe girmesi için isteksiz görünüyor. Halbuki, Türkiye dış ticarette Kosova’ya büyük imtiyazlar tanımış, Kosova ürünlerinin korunması için anlaşma içine özel maddeler eklenmişti. STA ile Türk yatırımları Kosova’da artacak, bununla birlikte ucuz ve kaliteli ürün satın alınabilecek, yatırımlarla yeni iş yerleri açılacak, Kosova’nın ihracattı büyüyecekti. Olmadı. Kasıt var mı… Eğer ABD ile Kosova arasında her hangi bir alanda imzalanan   işbirliği anlaşmaları 1 ay içinde Kosova Meclisi’ne gelebiliyorsa…ama Türkiye söz konusu olunca…

Ercan Kasap

10.12.2016