Kosova, 1912 yılından itibaren günümüze kadar çok büyük göçler vermiştir. Yüzbinlerce aile mucbir sebeplerden dolayı farklı ülkelere, özellikle de Türkiye’ye göç etmek zorunda kalmıştır.
Bu ailelerin yaşayan fertleri ya da nesilleri, Kosova Cumhuriyeti vatandaşlığını almak ya da tekrardan kazanmak için vatandaşlık başvurusunda bulunmaktadır.
Fakat 2013 yılında yürürlüğe giren 04/L-2015 sayılı Kosova Cumhuriyeti Vatandaşlık Kanun’unun uygulanma kısmında birçok sorun yaşanmaktadır.
Yenilikçi Türk Hareket Partisi olarak, uygulamada yaşanan bu sorunları inceleyerek ve mağdur duruma düşen kişilerle konuşarak, bu sorunun çözüm önerilerini 2021 genel seçim beyannamemize eklemiştik. Hatta vatandaşlık mevzuattında yaşanan sorunları ve önerilerimizi (gerekçelerimizle birlikte) bizzat İçişleri Bakanına aktarmıştık.
İçişleri Bakanlığı, 04/L-215 sayılı Vatandaşlık Kanun’unda bazı değişikliklerin ve düzenlemelerin yapılması amacıyla mevzuatta yeni bir düzenleme yapılması için süreci başlattı. Fakat aradan iki yıl geçmesine rağmen bugüne kadar herhangi bir gelişme yaşanmadı. Bu durumdan dolayı da yüzlerce kişi mağdur olmaya devam etmektedir! Çünkü bu süreç hem çok maliyetli, hem de zaman açısından uzun sürmektedir. İnsanlar aylarca, hatta yıllarca kurumlardan cevap beklemektedir.
Tabi siyasilerden de!
Yenilikçi Türk Hareket Partisi, olarak bu konuyu birkaç yıldır gündeme getirmeye çalışıyoruz. Kısmetse bir sonraki yasama döneminde bu konuyu meclis gündemine taşımakta da kararlıyız.
Şahit olduğumuz bir mağduriyetten örnek verelim: “bir kardeşimiz tüm koşulları ve kriterleri yerine getirmesine rağmen, “resmi diller ve kültürel ve toplumsal düzen hakkında yeterlilik test” sınavından başarısız olduğu için vatandaşlık başvurusu reddedilmiş”. Kısaca Arnavutça ve Sırpça bilmediğinden dolayı vatandaşlık alamamış. Ya da, sınava Türkçe girmiş olsaydı bugün vatandaşlık hakkını kazanmış olacaktı.
Bizde bu konuyu araştırdık: gerçekten de bugüne kadar sadece yeterlilik testinden dolayı yüzlerce başvuru reddedilmiş!
Peki nedir bu yeterlilik testi?
04/L-2015 sayılı Kosova Cumhuriyeti Vatandaşlık Yasa’sının 10.6 maddesine göre, başvuran kişi, resmi diller hakkında esas bilgiye sahip olduğunu ve kültürel ve toplumsal düzen hakkında genel bilgiye sahip olduğunu ispatlamalıdır. Bu maddeye dayanarak 05-2020 sayılı Kosova Vatandaşlığına Başvuru Esas ve Usullerini düzenleyen İdari Talimat’ın 10.3 ve 10.4 maddelerine göre, başvuran kişi, resmi dillerden biri hakkında ve ayrıca kültürel ve toplumsal düzen hakkında yazılı sınava tabi tutulmaktadır.
Uygulamada yazılı sınavlar Arnavutça ve Sırpça yapılmakta. Bu nedenle özellikle de Türkiye’den Kosova Cumhuriyeti vatandaşlığına başvuran soydaşlarımız veya evlilik üzerinden çifte vatandaşlık hakkını elde etmek isteyen Türk vatandaşlarının, Arnavutça ve Sırpça bilmediklerinden dolayı başvuruları reddedilmektedir.
Peki çözüm nedir?
En basit bir anlatımla; Prizren’de ikamet etmek isteyen biri, yeterlilik test sınavına Türkçe dilinde tabi olması onun yasal hakkıdır. Bu hak, Anayasa ile güvence altına alınmıştır. Bu yüzden yasa ve mevzuatta yeni düzenleme yapılması şarttır. Bunun mücadelesi verilmelidir. Bu mücadele hukuki ve toplumsal bir taleptir.
Çünkü yüzlerce kişi boş yere mağdur duruma düşmektedir.
Sonuç olarak, ülkemizin vatandaşlık hukuku kapsamında yeni düzenlemelere ihtiyacı var. Bu doğrultuda tüm siyasi partiler, siyasiler, hukukçular, bürokratlar, akademisyenler, sivil toplum ve medya destek olmalıdır. Sürece katkı sunmalıdır.
Unutmayalım, göçler bir toplumun ve bir ülkenin kanayan yarasıdır. Göçe sebep olan etkenler, bir insanın vatandaşlık aidiyetini elinden almamalıdır.
Şimdi sıra bizlerde.
Eski rejimlerin aksine, bizler, tüm göçmenlere, soydaşlarımıza ve onların nesillerine sahip çıkmalıyız. Yasal koşulları tamamlayan tüm soydaşlarımıza Kosova Cumhuriyeti Vatandaşlık statüsünün verilmesinin önünde tüm engelleri kaldırmalıyız.
Göç; kimine göre tercih; kimine göre kaderdir. Fakat, aidiyet bir haktır.
16.04.2023
Ertan Simitçi
Yenilikçi Türk Hareket Partisi
Genel Başkanı
TÜRK ASKERİNDEN PRİZREN HALKINA İFTAR YEMEĞİ
ARNAVUTLUK’TA AKRAN ŞİDDETİ PROTESTOSU
BALKANLAR’IN GELECEĞİ TİCARETLE ŞEKİLLENECEK
İSTANBUL EĞİTİM ZİRVESİ 2024 DÜZENLENİYOR
ÜSKÜP’TEKİ FESTİVALDE TÜRK ÇAYI TANITILDI