Bulgaristan’da, UNESCO tarafından ilan edilen 21 Şubat Uluslararası Anadili Günü, çeşitli etkinliklerle kutlandı.
Bulgaristan’da Türk ve Müslümanların 6,2 milyonluk ülke nüfusunun yüzde 10’unu oluşturmasına rağmen, kentleşme ve ekonomik göç gibi nedenlerden dolayı Türkçe dersine yönelik öğrenci ve başvuru yetersizliği nedeniyle her yıl daha az sayıda öğrenci okullarda anadili eğitimi görüyor.
Buna rağmen ülkenin kuzeydoğusundaki Şumnu ilinde Venetz ilçesine bağlı Yasenkovo (Çukurköy) köyündeki 58 öğrencili Hristo Smirnenski İlköğretim Okulunda istikrarlı şekilde Türkçe dersleri veriliyor.
Türkçe derslerinin 1991 yılından bu yana devam ettiği okulun müdürü Tanya Dakova, Osmanlı döneminde kurulmuş olan okulda Türkçe derslerin verildiğini, okulun 1965 yılında “Hristo Smirnenski İlköğretim Okulu” adıyla yeni bir statüye dönüştürüldükten sonra 2025’te 60’ıncı kuruluş yıl dönümüne girdiğini anlattı.
AA’ya konuşan Dakova, “1872 yılında kurulan okulumuz artık daha küçük ancak çok güçlü geleneklere sahip ve burada Uluslararası Anadili Günü hep kutlanıyor.” dedi.
Öğrenci sayısı azalıyor
Okulun 5 yıldır müdürlüğünü sürdüren Dakova, Türkçe öğretmeni Nurten Kırcalı’nın 2000 yılında geldiğinde 200’ü aşkın öğrencinin okuduğunu, bugünlerdeyse, öğrenci sayısının 58’e indiğini anlattı.
Okuldaki Türkçe dersi almak isteyen öğrenci sayısındaki azalmanın önemli nedenini, çocukların aileleriyle birlikte şehirlere ya da yurt dışına göç etmesine bağlayan Dakova, “Çok iyi bir profesyonel olan Kırcalı, ders sırasında öğrencilerin dikkatini daima zinde tutar. Öğrenciler de bekledikleri eğitimi görebiliyor. Öğretmen Kırcalı, (öğrencilere) anadillerine sevgisini öğretirken, okutulan diğer dillere de ilgiyi artırıyor.” diye konuştu.
“Z kuşağı” velilere mesaj
Okulda yaklaşık 20 yıldır anadili Türkçe öğretmenliği yapan Nurten Kırcalı, 1990 sonrası doğumlu, “Z kuşağı” olarak tanımlanan velilere hitap ederek, çocuklarını Türkçe derslerine yönlendirmeleri çağrısında bulundu.
Bulgaristan’da bir okulda Türkçe anadili eğitimi yapan sınıf oluşturulması için en az 13 öğrencinin velisinin başvuruda bulunması gerektiğini anımsatan Kırcalı, “Yeni nesil velilere tavsiyem şu; çocuklarınızla Türkçe konuşun çünkü siz, sizsiniz, utanılacak bir şey yapmıyorsunuz. Biz böyle doğmuşuz ve bu anadilimizle doğmuşuz.” ifadelerini kullandı.
Kırcalı, bu yıl yapılan etkinlikler için hazırlıkları şöyle anlattı:
“Çocuklar büyük bir heyecanla Türkçe şiirler, şarkılar hazırladılar. Bu şarkılar, şiirler kendilerine daha yakın oldukları için onları gururla sunuyorlar. Çocuklarımız gerçekten inanılmaz derecede heyecanlı.”
Okuldaki tüm öğrenciler Türkçe derslerine katılıyor
Tüm öğrencilerin Türkçe derslerine katıldığını ifade eden Kırcalı, “Gerçek Türk olan Türk, anadili olan Türkçesini de öğrenmeli. O yüzden veliler her yıl mutlulukla çocuklarını Türkçe derslerine gönderiyorlar. Öğrenciler, anadili olan Türkçeyi güzel öğrendikten sonra Bulgarca’da ve İngilizce’de daha büyük bir rahatlıkla ilerliyor. Türkçe alfabesinde, İngilizcenin de harfleri kullanıyoruz. Birinci sınıfta bu küçücük çocuklar Türk alfabesini öğrendikten sonra İngilizce öğretmeni kolaylıkla dersini verebiliyor.” dedi.
Bulgaristan’daki kimi genç ailelerde son dönemde çocuklarına Türkçe öğretilmediğine dikkati çeken Kırcalı, Türk ailelerin çocuklarının eğitim hayatlarında daha başarılı olabilmeleri için Türkçe öğrenmelerinin önemini vurguladı.
Türkçe okuyan öğrencilerin heyecanı
UNESCO’nun Uluslararası Anadili Günü kutlamaları için özel hazırlıklarını tamamlayan okul öğrencileri de okulda Türkçe derslerini seçmiş olmanın mutluluğunu AA muhabiri ile paylaştı.
Anadili hakkında çok güzel düşünceleri olduğunu belirten 10 yaşındaki Fatme Mehmet Hidayet, “Türkçeyi hayatımda kullandığım için kendimle gurur duyuyorum ve ileride de Türkçeyi kullanmayı düşünüyorum. Aslında Bulgarca da güzel ama Türkçe hem aile arasında hem de arkadaşlarımla konuştuğum bir dil olduğu için Türkçeye daha çok büyük bir değer veriyorum. Okulda, evde, akrabalarımla, arkadaşlarımla Türkçe konuşuyoruz. Türkçe bildiğim ve konuşabildiğim için çok mutluyum. Türkçe benim hayatımda gerçekten de çok büyük bir anlam taşıyor.” diye konuştu.
“Türkçe benim anadilim”
Türkçe’nin anadili olduğunu vurgulayan 13 yaşındaki İpek Caner de “Evde de Türkçe konuşuyoruz. Okulda hem Bulgarca hem Türkçe hem İngilizce okuyoruz. Bu diller bizim için dünyaya kapılar açacak.” ifadelerini kullandı.
10 yaşındaki Derya Metin, “Türkçe derslerimi çok seviyorum. Evde Türkçe konuşuyoruz. Annem, babam bana destek veriyor. Okulumuzda sadece Türkçe değil, Bulgarca, İngilizce dersleri de alıyoruz ama biz en çok Türkçeyi seviyoruz. Türkçe bizim anadilimiz. diyerek düşüncelerini paylaştı.
Yasenkovo’daki okulun öğrencileri 21 Şubat Uluslararası Anadili Günü dolayısıyla hazırladıkları program kapsamında Türkçe şiirler okuyup, Türk dans ve müziklerin yorumlarını sergiledi.
Bulgaristan’da Türkçe eğitim
Bulgaristan’da 1991 de başlayan anadili Türkçe eğitim müfredatına 110 bin öğrenci katılmıştı. 2023 yılında seçmeli Türkçe ders gören öğrencilerin sayısı 3 bin 370’e düştü.
1989 yılında sona eren komünizm döneminde 8 milyon olan Bulgaristan’ın nüfusu son 34 yılda 6,2 milyona indi.
Ülkede ilk ve orta öğretimde seçmeli ya da isteğe bağlı statüde verilen anadili dersleri grup bazında en az 13 öğrencinin yazılı dilekçesiyle oluşturuluyor.
1’den 3. sınıfa kadar öğrenciler ve 4’ten 6. sınıfa kadar öğrenciler iki ayrı karma grupta haftada 3 ders saati Türkçe görüyor. 7. sınıflar üçüncü grup olarak haftada 2 ders saati anadili dersi alıyor.
Ülkenin demografik çöküşü paralelinde nüfus azalırken, kentleşme ve ülkenin 2007 sonrası üyesi olduğu Avrupa Birliği’ne (AB) doğru ekonomik entegrasyon ve genç neslin beyin göçü sebebiyle okullarda Türkçe derslere katılım gittikçe azaldı.
/AA/
SİMİTÇİ, 9 ŞUBAT SEÇİMLERİNDE YAŞANAN AKSAKLIKLARA VURGU YAPTI
BULGARİSTAN’DA UNESCO’NUN ULUSLARARASI ANADİLİ GÜNÜ KUTLANDI
ÜSKÜP’TE 21 ŞUBAT DÜNYA ANADİL GÜNÜ KUTLANACAK
RAMAZAN’DA 20 BİN KOLİ GIDA YARDIMI
ÜSKÜP’TE TÜRK EL SANATLARI TANITILDI