Kosova, Balkanlarda vize engeline takılan tek ülke konumunda…Kosovalılar vizesiz Avrupa Birliği’nin (AB) hiçbir ülkesine seyahat yapamıyor.
Özgürce seyahat hakkı Kosovalılara henüz tanınmadı. Vize rejimi açısından Kosova bir getto olarak da tanımlanabilir… Kosova, Schengen bölgesinde serbest dolaşım hakkına sahip olmayan Batı Balkanlar’daki tek ülkedir.
Kosova’nın vize muafiyeti serüveni 2012 yılında başladı.
Ocak 2012’de AB’nin Avrupa Komisyonu, vize muafiyeti süreci konusunda Kosova ile resmi diyalog başlattı.
Kosova’ya geçmiş yıllarda tabi tutulduğu vize uygulamasından muaf kalması için AB tarafından 90’dan fazla kriteri yerine getirmesi şartı koşuldu. Kosova son 10 yıl içinde verilen tüm kriterleri yerine getirmesine rağmen, AB içinde bazı ülkelerin artı taleplerinin engellerine takıldı.
Vize muafiyeti sürecinde gelgitlerin yaşanması karşısında Kosovalılar umudunu hiç yitirmedi, hatta Kosova vatandaşlarının Schengen bölgesinde serbest dolaşım konusunda sahip oldukları iyimserlik hep devam etti.
Ancak son iki ay içinde AB Konseyi’nin vize çalışma grubunun vize muafiyeti konusunun tartışıldığı iki toplantısından çıkan sonuçlar hayal kırıklığı yarattı. AB’deki beklentiler, resmi adımların yıl sonuna kadar tamamlanması ve ardından kararın yürürlüğe girme tarihinin belirleneceği yönündeydi.
14 Aralık tarihinde ise yaşanan bir gelişme umutları yeniden yeşertti. Avrupa Konseyi (AK) Başkanlığı ile Avrupa Parlamentosu (AP) temsilcilerinin , Kosova vatandaşları için vizesiz seyahati düzenleyen taslak üzerinde anlaşmaya vardı.
Yeni kurallar esasınca Kosova vatandaşları AB ülkelerine vizesiz seyahat edebilecek ve bu ülkelerde 90 gün kalabilecek. Vize muafiyeti, Avrupa Seyahat Bilgileri ve Yetkilendirme Sisteminin (ETIAS) faaliyete geçtiği tarihten itibaren en geç 1 Ocak 2024 tarihinde geçerli olacak.
Gelgelelim, Avrupa Komisyonu verilerine göre, vize muafiyetinin verilmesine yönelik AB ile Kosova arasında başlayan diyalog üzerinden geçen 10 yıl içinde yani, 2012 yılından 2021 yılının sonuna kadar Kosovalılar 659 bin 29 Schengen vize başvurusunda bulundu.
Balkanlar Grubu’nun verilerine göre Kosovalıların yüzde 60’ı turistik ziyaretler için AB ülkelerinde serbest dolaşımı sağlayan Schengen vizesi talep etti. Kosovalıların AB ülkelerini ziyaret etmeye olan ilgisi, COVİD-19 salgının ortaya çıktığı 2020 yılına kadar sürekli artış gösterdi.
Kosova vatandaşları Schengen vize başvurusu için ortalama 165 Euro ödedi. Bu maliyet, yıllık başvuru sayısı dikkate alındığında on milyonlarca Euro’ya ulaşmaktadır.
Kosovalılar, Schengen ülkelerine yönelik vize almak için ortalama olarak bir ila altı ay bekledi.
Uzun süren prosedürler yanı sıra, Kosovalılar, evrakların teslimi için uzun kuyruklarda beklemek zorunda kaldı.
Başvuru kuyruklarında uzun beklemelere ve harcanan paraya rağmen çok sayıda başvuru sahibi olumsuz yanıt aldı.
Kosovalılar, 2016-2021 yılları arasında 72 milyon Euro üzerinde harcama yaptı.
Azımsanmayacak bir miktar değil tabi ki. 72 milyon Euro ile 200 öğrencilik takriben 70 okul inşa edilebilirdi. Ancak Kosovalılar, Batı ülkelerinde yaşayıp çalışan en yakınlarını ziyaret edebilmek, sezonluk çalışabilmek ya da iş ziyaretleri veyahut tedavi olabilmek için vize masraflarını karşılamak zorunda kaldı. Avrupa ülkelerinde yaklaşık 700 bin Kosovalı yaşıyor.
Eğer bir aksilik olmazsa, vize sıkıntısının ortadan kaldırılmasının planlandığı 1 Ocak 2024 yılına kadar aşağı yukarı 1 yıl daha var. Bu tarihe kadar sabredersek, inşallah sonu selamet olur temennisiyle…
Ercan Kasap
18.12.2022
TARİHİN GÖBEĞİNE YOLCULUK…
KUZEY MAKEDONYA ANAYASA MAHKEMESİNİN KARARINA TÜRK VEKİLLERDEN TEPKİ!
FİDAN: TÜRKİYE TARİHSEL OLARAK KOSOVA’NIN BAĞIMSIZLIĞINI DESTEKLEDİ
BOSNA HERSEK, TÜRKİYE’DEN BAYRAKTAR TB2 SİHA ALACAK
KOSOVA’DA 1000 YASA DIŞI SİLAH İMHA EDİLDİ