DELTA VARYANTI HAKKINDA BİLMENİZ GEREKENLER

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Deltya varyantı, Covid-19’a neden olan SARS-CoV-2’nin Hindistan’da tespit edilen bir mutasyonu. Bu aslında beklenmeyen kötü bir sürpriz değil. SARS-CoV-2 bugüne kadar binlerce kez mutasyona uğradı ve bunlardan ancak bazıları kayda değerdi. Lakin dünya çapında aşılamanın hız kazandığı bir dönemde vakalarda artış görülmesinden sorumlu tutulan delta varyantı, “salgının sonu hiç gelmeyecek mi?” kaygılarını hortlattı denebilir.

Mutasyonlar, virüsler hızla ürerken ortaya çıkan genetik hatalardan kaynaklanıyor. Bu hataların çoğu tutunamaz ve elenir. Virüs ne kadar çok konağa yerleşir ve ne kadar geniş bir üreme olanağı bulursa, bu hatalardan birinin seçilim avantajı sayesinde yeni bir varyanta dönüşme olasılığı o denli artar.

Bazı varyantların virüsü daha bulaşıcı ve daha tehlikeli kılması, yine bazı varyantların aşılar sayesinde elde edilen antikorlardan kaçabilir hale gelmeleri mümkün. Peki delta varyantından gerçekten bu kadar korkmalı mıyız?

Neden bu kadar endişe verici?

Hindistan’da ortaya çıkan delta varyantı Dünya Sağlık Örgütü ile ABD Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi’ne göre “birkaç endişe verici” mutasyondan biri. Daha önce B.1.617.2 olarak bilinen deltanın, virüsün orijinal halinden ve Britanya’da tanımlanan alfa varyantından daha kolay yayıldığı; hatta şimdiye kadarki en bulaşıcı varyant olduğuna inanılıyor. Halk sağlığı yetkilileri, tam bir kesinlikle olmasa da, deltanın alpha varyantından yüzde 50 daha bulaşıcı olabileceğini söyledi. Britanya Halk Sağlığı Kurumu’nun yaptığı bir analiz, bu varyantın hem daha hızlı bulaştığını, hem de hastanede yatış ihtimalini artırdığını gösteriyor. Varyantın belirli tedavileri daha az etkili hale getirebileceği de düşünülüyor.

Uzmanlar, delta varyantına ait mevcut verilerin, virüsün “insan havayolu hücrelerine daha uygun olduğunu” gösterdiğini söylüyor. Bu yani enfekte kişilerdeki viral yükün daha fazla olması, haliyle etrafa daha fazla virüs saçabilecekleri demek.

Nerede yayılıyor?

Delta varyantı 29 Haziran 2021 itibariyle yaklaşık 85 ülkede rapor edildi. Kosova da delta varyantının rapor edildiği ülkeler arasında. Kosova’da son günlerdeki Covid-19 vakalrının yüzde 90’ında delta varyantının tespit edildiği belirtildi.

Enfeksiyon belirtileri aynı mı?

Uzmanlar delta varyantının semptomlarının “daha çok soğuk algınlığına benzediği” görüşünde. Elde edilen veriler, delta varyantının ana semptomlarının baş ağrısı, boğaz ağrısı ve burun akıntısı olduğunu gösteriyor. Yani hafif vakalar, mevsimsel soğuk algınlıkları ya da griple karıştırılabilir.

Aşılar delta varyantından koruyor mu?

Aşılar, Covid-19’dan kaynaklanan ciddi hastalıklara ve hastaneye yatışa karşı en iyi korunma yöntemi olmaya devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü de, Covid-19 aşılarının yeni varyantlara karşı etkili olduğunu söylüyor.

Britanya’da yapılan bir araştırmada, iki doz Pfizer/BioNTech Covid-19 aşısının delta varyantına karşı yüzde 87,9 ve iki doz AstraZeneca Covid-19 aşısının ise yüzde 59,8 etkinlik gösterdiği ortaya kondu. Yani yeni varyant, her iki aşının da koruyuculuğunu orta düzeyde etkilemiş. Bu da aşıları Covid-19’un tüm varyantlarına karşı en etkili korunma aracı kılmaya yetiyor.

Aşı olsanız da, toplumsal bağışıklık sağlanana dek maske takmaya devam etmeniz ile özellikle kapalı ve kalabalık alanlarda mesafenizi korumayı sürdürmeniz de tavsiye ediliyor.

Aşıdan sonra delta varyantı kapabilir miyim?

Aslında bu, kişisel olarak virüse maruz kalma riskiniz de dahil olmak üzere birkaç şarta bağlı. İlk olarak, aşı olanlar aşı olmayanlara nazaran, varyantlara karşı daha dirençli olacak.

Elbette delta varyantının daha bulaşıcı olduğunu, bu yüzden aşılansanız da bulaşma riskinin sürdüğünü unutmamak gerek. Yani aşılansanız da, virüs kapma ihtimaliniz var.

Nitekim özellikle belli başlı ülkelerde vaka sayılarında görülen artışlarda bu varyantın daha bulaşıcı olmasının yanı sıra, önlemlerin gevşemesi, fiziki sosyalleşme ile hareketliliğin artması ve halen toplumsal bağışıklık oluşmamasına rağmen oluşan rehavet olduğu düşünülüyor.

/teyit.org/